Simamnkele Hemeni, ’n tweedejaar internasionale studies-student aan die Stellenbosch Universiteits, is ingesluit in die Universiteite Sport Suid-Afrika (USSA) se skaakspan vir die FISU Mind Games Wêreld Universiteitspele, wat van 25-27 Junie in Entebbe, Uganda, plaasvind.
Die 21-jarige Simamnkele, wat in Kayamandi, Stellenbosch, gebore en grootgeword het, speel sedert Graad 6 skaak.
“Eendag tydens pouse het ek gaan skaak speel, en ek het die eerste keer al goed gespeel. Die onderwyser het vir my gesê ek moet terugkom, en as ek reg onthou het ek binne ’n maand vir die Kaapse Wynland-span gespeel.”
Simamnkele het sy hele skoolloopbaan lank skaak gespeel. In hoërskool het hy by die Stellenbosch-skaakklub aangesluit. Verlede jaar as student by die Universiteit het hy by die Maties-skaakklub aangesluit, wat in die Kaapstad-skaakliga saam met die Stellenbosch-skaakklub deelneem. Dit het hom vertroud gemaak met die klub en sy lede. “Die Stellenbosch-skaakklub het ’n sterk groep spelers, insluitend voormalige en huidige studente,” vertel Simamnkele.
Verlede jaar het Simamnkele aan sy eerste USSA-skaaktoernooi deelgeneem. Die Durbanse Universiteit van Tegnologie (DUT) was die gasheer. Met sy debuut het Simamnkele vierde geëindig. Die voorste 10 spelers van die toernooi is na ’n kwalifiserende toernooi in Pretoria genooi om mee te ding vir plekke in die USSA-skaakspan (nasionale studente span) vir die FISU Wêreld Universiteitspele. Simamnkele is een van vier spelers wat die span gehaal het. Hy is baie opgewonde om vir sy eerste internasionale toernooi te kwalifiseer.
“Dit is my eerste internasionale byeenkoms. Ek is baie opgewonde. Ek het hard gewerk; ek hoop ek vaar goed in die toernooi. Dit is ’n wonderlike gevoel, ek is dankbaar vir die geleentheid, vir die klub, vir almal wat betrokke was om dit moontlik te maak. Dit is ’n eer om my land én universiteit te verteenwoordig.”
Simamnkele bestee ure aan die bestudering van boeke oor skaak om sy spel te verbeter. Dit gee hom waardevolle insigte en help hom om sy strategiese spel tot die volgende vlak te neem. Hy beskryf sy speelstyl as strategies en analities.
“Ek is ’n bietjie van ’n opposisie-speler en regtig strategies; my spel is aanskoulik en beginselvas.”
Simamnkele beklemtoon dat skaak ’n inklusiewe sport is, ongeag ouderdom of agtergrond kan jy deelneem.
“Ek dink glad nie jy hoef ’n genie te wees om goed te wees in skaak nie. Ek dink skaak is een van die enigste sportkodes waar jy ’n 8-jarige teen ’n 19-jarige kan sien speel. Jy sal ook mense uit minder bevoorregte agtergronde sien goed doen.”
Wat het skaak hom geleer? “Een ding wat skaak my geleer het, is dat, ongeag waar jy vandaan kom, jy kan meeding. Jy moet kyk na wat jy het en nie na wat jy nie het nie.”
Simamnkele het merkwaardige vooruitgang in die sport gemaak. Hy het ’n groot bydra tot die sukses van die Maties-skaakspan – wat die 2023 Wes-Kaapse Premierliga gewen het – gelewer. Die span het in November die goue trofee verower. Hierdie prestasie was die klub se eerste provinsiale oorwinning sedert 2007. Die 21-jarige fokus daarop om titels te wen. Sy insluiting in die Suid-Afrikaanse Studente-span dui op die begin van sy internasionale loopbaan.