Maties Sport nagraadse-doktorale genoot ontvang gesogte US-navorsingstoekenning

Maties Sport se dr. Nana Adom-Aboagye is onlangs beloon vir haar nagraadse-doktorale navorsing in sport as een van die Top 20 nagraadse-doktorale genote aan die Universiteit Stellenbosch (US) van die adjunk-visekanselier vir navorsing, innovasie en nagraadse studie, professor Sibusiso Moyo.

Toe Adom-Aboagye gevra is hoe sy voel daaroor om deur die DVC erken te word as een van die Top 20 nagraadse-doktors aan die US, was haar reaksie: “As ek eerlik moet wees, voel dit surrealisties, want ek het nie gedink ek produseer genoeg om oorweeg te word nie, tesame met die feit dat STEM-velde sosiale wetenskappe na die periferie gedruk het. Ek het op die laaste oomblik aansoek gedoen en nie weer aan die aansoek gedink totdat ek kennis gekry het dat ek ’n ontvanger is nie.”

Sy voeg by: “Dit was nog altyd my missie om werk te doen wat saak maak, wat ’n impak het op die lewens van diegene wat betrokke is by en om ’n platform te bied vir gemarginaliseerdes. Met of sonder hierdie toekenning sal dit nooit verander nie, want die leuse wat my dryf, is: ‘Wees die verandering wat jy in die wêreld wil sien’. Ek glo in die gesegde, maak nie saak nie hoe klein my persoonlike impak op die ou end mag wees nie.”

Die toekenning gee erkenning aan genote wat uitblink in navorsing en bygedra het tot Stellenbosch se akademiese gemeenskap. Adom-Aboagye wat in Junie 2021 by die US aangesluit het, het gewerk aan navorsing getiteld: Die behoeftes en uitdagings van fisies gestremde vroue in Suid-Afrikaanse sport: ’n Gevallestudie vir diversiteit en insluiting.

“My navorsing ondersoek die geleefde ervarings van fisies gestremde vroue in Suid-Afrikaanse sport, om die behoeftes en uitdagings van ’n sub-stel van Suid-Afrikaanse vroue uit te pak, waarvan die samelewing en veral sport dikwels vergeet. Hierdie studie is die eerste van sy soort in Suid-Afrika en in Afrika, en ek hoop om in die toekoms verder uit te brei op hierdie grondslag-studie.

“Een voorlopige bevinding het vir my gewys dat betrokkenheid by sport vir fisies gestremde vroue moeiliker is vir vroue van kleur, veral as hulle van swak sosio-ekonomiese agtergronde is. Nog ’n bevinding is dat sport vir fisies gestremdes (ongeag geslag) groter ondersteuning van die samelewing benodig veral aangesien die huidige atlete-poel besig is om kleiner te word weens ouderdom of uittrede weens die ’n gebrek aan ondersteuning en hulpbronne. Dit is omdat sport vir gestremdes baie duurder is as vir nie-gestremde individue, maar sport vir gestremdes kry tot ’n 10de (of selfs minder) van die ondersteuning wat gestremde sport kry.”

Adom-Aboagye, wat vir baie jare op sportnavorsing gefokus het, veral vroue in sport, vervul sedert September ’n nuwe rol by Maties Sport as hoof van die Sentrum vir Sportleierskap (SSL). Sy sê die ontvangs van hierdie toekenning ’n bevestiging bied dat die veld waarin sy tans is en die werk wat sy doen, saak maak.

“Sodra dit by my CV gevoeg is, sal dit my hopelik ook wêreldwyd groter geloofwaardigheid gee. Geloofwaardigheid en toekennings is wat nodig is om die SSL te laat groei – in Afrika en verder – soos ons beoog. Ek sal egter nie toelaat dat hierdie toekenning my aandag aftrek nie en sal aanhou werk asof ek nie ’n toekenning ontvang het nie. Dit is die enigste manier om selfvoldaanheid te vermy!”

Nadat sy die toekenning ontvang het, het Adom-Aboagye ook die rol erken wat haar familie en mentors in haar navorsingsreis gespeel het.

“My gesin was my grootste aanmoedigers, veral wanneer tye moeilik was. Soos toe ek werkloos was voor en ná my PhD. Hulle het meer in my geglo as ek soms. ’n Sterk ondersteuningstelsel is wat nodig is, veral wanneer jy ’n veld aanpak waar jy ’n minderheid is en jouself feitlik daagliks moet bewys.

“Groot dank aan my PhD-studieleier en nou mentor, Professor Cora Burnett (Universiteit van Johannesburg). Sy het my as PhD-student aangeneem en in my navorsing geglo toe niemand anders wou nie. Ek het baie by haar geleer en werk daagliks daaraan om uit te leef wat ek geleer het. Sy is ’n wêreldbekende skolier wat tydens en na my PhD-studie deure vir my oopgemaak het en die plan is om voort te gaan om saam te werk in die toekoms.

“Laaste maar nie die minste nie, ons Maties Sport Hoofdirekteur mev. Ilhaam Groenewald. Sy het tydens my onderhoud iets in my gesien en besluit om my ’n kans by die Sentrum te gee. Dit was ’n jaar nadat ek my PhD-studie voltooi het en ek was werkloos. In my tyd by Maties Sport en die Sentrum het sy my uitgedaag en gemotiveer; sy het selfs van my insette gebruik. Dit was vir my byna ongekend…

“Albei vroue het gewys wat tans in Suid-Afrikaanse sport ontbreek: prominente vroue wat diegene wat agter hulle is, wat daarna streef om terug te gee soos hulle het, te rig en op te hef.”

Sy sluit af: “Hierdie toekenning, hoewel sommige dit dalk klein ag, beteken baie vir die dogtertjie wat in die Oos-Kaap – aan die voetheuwels van die Maluti-berge – grootgeword het. Hierdie toekenning sal aan baie ander jong meisies en vroue daar buite wys dat dit nie saak maak waar jy begin of waar jy vandaan kom nie, of hoeveel mense jou plek en vermoë bevraagteken nie. Wat saak maak en wat jou moet motiveer, is hoe graag jy daardie droom wil hê (al kan dit soms van rigting verander) en die handjievol mense wat in jou glo.”

Deur Kimara Singh